วิเคราะห์วรรณกรรมท้องถิ่นอีสานเรื่อง นางสิบสอง
วรรณกรรมท้องถิ่นอีสาน เรื่อง นางสิบสอง ผู้แต่ง น้อย ผิวผัน
๑. วิเคราะห์ชื่อเรื่อง
เรื่องนางสิบสอง ผู้แต่งตั้งชื่อตามตัวละครหลักที่เป็นตัวดำเนินเรื่อง แต่เป็นการตั้งชื่อทางอ้อมเท่านั้น
๒. แก่นเรื่อง ความซื่อสัตย์กตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณย่อมเป็นสมบัติของคนดี
๓. โครงเรื่อง
การเปิดเรื่อง
- เรื่องนางสิบสองมีการเปิดเรื่องโดยผู้แต่งเป็นคนเล่าดำเนินเรื่อง โดยกล่าวถึงเศรษฐีที่อยากมีลูกแล้วมีลูกสิบสองคน
ปมของเรื่อง
- เศรษฐีเลี้ยงลูกทั้งสิบสองคนไม่ไหวทำให้ยากจน จึงนำลูกทั้งสอบสองคนไปปล่อยทิ้งในป่า นางยักษ์สารตราจึงเก็บไปเลี้ยงดู
จุดสูงสุดของเรื่อง
- นางสิบสองหนีนางยักษ์ออกมาจากเมือง ทำให้นางยักษ์โกรธ จนนำไปสู่การแก้แค้นพยาบาท
คลายปม
- พระรถนำดวงตาของแม่และป้าๆทั้งสิบสองคนมาคืนให้ได้สำเร็จ
จุดจบของเรื่อง
- นิทานเรื่องนางสิบสองปิดเรื่องแบบโศกนาฏกรรมของความรัก คือทั้งพระรถและนางเมรีนั้นตาย นางเมรีตายเพราะเดินทางตามพระรถจนหมดแรงจนทำให้สลบและก็ตาย ส่วนพระรถนั้นตรอมใจตายเพราะคิดถึงนางเมรี
๔. วิเคราะห์ตัวละคร
- นางสิบสอง เพศ หญิง
สถานะ ไม่ปกติ
ลักษณะ รูปร่างหน้าตาสวย แต่โดนนางยักษ์ควักลูกตาทำให้กลายเป็นคนพิการ
ฐานะ ลูกเศรษฐี เป็นมเหสีของท้ายยาสิทธิ์
- ท้ายยาสิทธิ์ เพศ ชาย
สถานะ ปกติ
ฐานะ เป็นเจ้าเมืองขีดขิน
- นางยักษ์สารตรา เพศ หญิง
สถานะ ไม่ปกติ
ลักษณะ ตัวใหญ่มีเขี้ยว
ฐานะ เป็นยักษ์ปกครองเมืองทานตะวัน
- พระรถ เพศ ชาย
สถานะ ไม่ปกติ
ลักษณะ รูปร่างหน้าตาหล่อ เก่งเรื่องของไก่ชน
ฐานะ เป็นลูกของเจ้าเมือง
- นางเมรี เพศหญิง
สถานะ ไม่ปกติ
ลักษณะ รูปร่างสวยแต่เป็นยักษ์
ฐานะ ปกครองเมืองทานตะวันแทนนางยักษ์